Bert legt ons duidelijk en enthousiast uit hoe specifiek een bittervoorn (Rhodeus sericeus amarus) zich voortplant. Tegen de paartijd (april-juni) ontwikkelt het ♀ van de bittervoorn een lange legbuis en het ♂ een fraai baltskleed. Als het ♂ een paarlustig ♀ heeft gevonden, dan brengt hij haar naar een zoetwatermossel.
Als het vrouwtje deze dan geschikt vindt, steekt ze haar lange legbuis in de uitstroomopening van de mossel en deponeert daar enkele eitjes, die tussen de kieuwen in de mantelholte komen te liggen. Direct na de afzetting van de eitjes strooit het mannetje boven de mossel zijn hom uit, dat via het ademhalingswater eveneens naar de kieuwen gezogen wordt en daar de eitjes bevrucht.

Dit proces herhalen de vissen diverse keren en soms laat het mannetje een of meer vrouwtjes in dezelfde mossel eitjes afzetten. Tegen andere mannetjes verdedigt hij ‘zijn’ mossel fel. De larven hechten zich aan de kieuwen van de mossel om na drie weken als 9 mm grote larven via het uitstromende ademhalingswater de mossel te verlaten.

In het rechter luik
zijn, behalve posthoornslakken, een schijfhoornslak en poelslakken onderin 2 leverbotslakken (Galba truncatula) te zien, die als gastheer optreden van de leverbot (Fasciola hepatica), een platworm waarvan de volwassen leverbotten in de lever en galwegen van schapen leeft. Deze volwassen leverbots produceren duizenden eitjes die via de ontlasting het lichaam verlaten. Via een tussengastheer, een zoetwaterslak, verspreiden zich honderdduizenden vrij levende larven die zich op planten aan de waterkant hechten. Grazers worden op deze manier besmet.

Waar schapen gehouden worden en de leverbotslak en leverbotworm voorkomen, kan zich na zware regenval een epidemie van de leverbotziekte ontwikkelen, doordat de slakjes zich dan over de vochtige weilanden verspreiden. Dit kan grote schade bij de schapenhouderij veroorzaken.
Hier komt de uitdrukking vandaan ‘zijn schaapjes op het droge hebben’.

In het linker luik
heeft Bert een zwanenmossel gelijmd. In Nederland komt de zwanenmossel zeer veel voor. De mannetjes laten hun sperma in grote hoeveelheden in het water los. Omdat er veel sperma wordt verspreid en omdat de vrouwtjes het water actief rond pompen, worden de eitjes (in de mantelholte) bevrucht. De eieren (het vrouwtje kan er enkele miljoenen leggen) komen snel uit, ontwikkelen na zo’n vijf dagen kleine schelpjes en nemen een parasitaire levensstijl aan. De schelpjes hebben kleine tandjes, waarmee de larven zich vasthechten aan passerende vissen, op wiens slijmlaag zij een maand lang zullen teren. Na deze maand laten de mossels los, en zullen zij de rest van hun leven doorbrengen als filtervoedende bodembewoners. De zwanenmossel is zeer gevoelig voor watervervuiling. Als de habitat van de zwanenmossel vervuild raakt, sterft vaak een groot deel van de populatie, aangezien elke gestorven mossel het water zelf sterk vervuilt, en zo de situatie verergert. Zwanenmosselen worden soms gebruikt als ‘early warning’-systeem voor verontreiniging; verhoogde sterftecijfers en veranderingen in gedrag kunnen wijzen op waterverontreiniging.